Oksimoron ve Oksimoron Örnekleri

Oksimoron, Fransızca kökenli olup yaklaşık anlamı kendi içinde çelişkili ifade olan bu kelime TDK’ye göre iki zıt anlamlı kelimenin bir arada kullanılması olarak tanımlanmıştır. Oksimoron bilinçli veya bilinçdışı şekilde tabii olarak en çok edebiyat alanında olmak üzere birçok alanda anlamı kuvvetlendirmek ve edebi bir kaygı ile sıklıkla kullanılmaktadır.

Oksimoron tanımlandığı zaman insan aklında pek bir fikir uyandıramasa da örnekler ile oldukça anlaşılır hale geliyor. Genelde iki kelimeden oluşan bu kelime gruplarının kanımca en güzel örneği tek kelimelik oksimoron olan yalnızız kelimesi. -ız eki bir çokluk belirtirken yalnızlık ise bir teklik belirtiyor.

”Ehliyet işlemleriniz için Türk Polis Teşkılatı Güçlendirme Vakfına bağış yapılması zorunludur.” cümlesi de bağışın gönüllü olması ve zorunlu tutulması sebebiyle bir oksimoron örneğidir ve yazının yayınlandığı tarihte bu madde ehliyet işlerinde uygulanmaktadır.

Mizahi bir durumcasına kendi içerisinde çelişkili bir durumu anlatan geneli iki kelimeden oluşan ve  sıfat tamlaması olan oksimoronlar:

  • Köşeli daire – Dairenin temel unsurlarından olan köşesizlik ile köşelilik aynı kelime grubunda kullanılmış.
  • Sessizce haykırmak – Bilindiği üzere haykırmak için yüksek bir ses gerekir.
  • Kalıtsal kısırlık – Kısır olan bir bireyin kalıtsal olarak aktarabileceği bir hastalığı da olamaz, kısırlık zaten kalıtsal bir aktarım olması için gereken bireyin meydana getirilememesidir.

Kelimenin artık ne olduğunun anlaşıldığını düşünerek bundan sonraki kelimelerde kelimelerin açıklamalarını yapmıyorum. Bundan sonraki örneklerdeki oksimoronlukları bulmayı size bıraktım, eğlenceli olacaktır.

  • Çok az
  • Tek seçenek
  • Tadımlık ziyafet
  • Doğal davranmak
  • Ateist imam
  • Sessizliğin sesi
  • Deliksiz boru
  • Sağır edici sessizlik
  • Siyah süt
  • Düzenli kaos
  • Kuru buz
  • Özel halk otobüsü
  • Orta doğu
  • Sabit değişken
  • Ayrıntılı özet
  • Yüzme bilmeyen balık
  • Tarafsız Taraftar
  • Bilim-kurgu
  • Sanal gerçeklik
  • Çirkin güzeli
  • Orijinal kopya
  • Sessiz çığlık
  • Tatlı acı
  • ”Barış için savaş”

Oksimoron ile paradoks arasındaki fark nedir ?

Oksimoron, zıt kelimelerin yapısal anlamda bir arada bulunmasıdır, ilgi çekmek, edebi açıdan takdir almak için istenmeden veya istenerek yapılır. Paradoks ise anlamsal bir zıtlıktır, birbirine aykırı iki önermenin birlikte olmasıdır. Paradoksun doğruluk ve yanlışlığının incelenmesi gerekir.

Örneğin;

”Kısırlık babadan oğula geçer”ifadesi bir paradoks iken kalıtsal kısırlık ise bir oksimorondur.

The following two tabs change content below.

Furkan Levent

Araştırmayı ve öğrendiklerini paylaşmayı seven bir hukuk öğrencisi, hukukcukafasi.com kurucusu ve blokzincir meraklısı.

4 Yorum

  1. fatih dedi ki:

    Dadaizm kendi içinde zaten başlı başına paradoks. Sanatı yok sayan ama sanat üreten bir akım diye geçer ama adamların özünde felsefe yaptığı kimselerin aklına geldiği yok! Realiteye bakarak sonuçlarıda sanata bağlayanlarda karşı çıkan sanatçılar eleştirmenler, toplum….

  2. Leo dedi ki:

    tek kelime “yalnızız”

  3. Gül Kalkan dedi ki:

    Sönük bir lambanın aydınlattığı odada…

  4. Ercan dedi ki:

    Kuru et????

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir